• 30 Ekim'de mevcut Devlet Başkanı aşırı sağcı Jair Bolsonaro ile solcu rakibi Lula da Silva arasında seçimlerin ikinci turunun yapılacağı Brezilya'daki son anketler, Bolsonaro'nun uzun bir süre boyunca çift hanelerde olan farkı 4 puana kadar düşürdüğünü gösterdi.&nbsp;The Economist tarafından yapılan ankette Lula da Silva'nın oyu %52, Bolsonaro'nun oyu ise %48 olarak ölçüldü.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/9/1/1666606953193.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="lula ve bolsonaro" ratio="1.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Coffee Intelligence<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: Seçimlerin ilk turuyla ilgili analizimizi <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/brezilyada-secim-ikinci-tura-kaldi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan okuyabilirsiniz</a>. &nbsp;</li></ul>

Spektrum

Brezilya'da devlet başkanlığı seçiminin ilk turunda solcu eski devlet başkanı&nbsp;Luiz Inácio Lula da Silva&nbsp;oyların %48,4'ünü, aşırı sağcı mevcut devlet başkanı Jair Bolsonaro&nbsp;ise %43,2'sini aldı. Ülkenin görece zengin ve milliyetçi güneyinin ağırlıklı olarak Bolsonaro'ya, yoksul ve devrimci kuzeyinin de Lula'ya oy verdiği <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/world/ng-interactive/2022/oct/02/brazil-election-2022-live-results-bolsonaro-lula-da-silva" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">görüldü</a>.Son 24 yıldır olduğu gibi hiçbir adayın %50'yi geçemediği ilk turda başkan belirlenemezken 30 Ekim'de yapılacak ikinci turda Lula da Silva ile Bolsonaro karşı karşıya gelecek.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Lula'nın karnesi ve vaatleri</h2>Görevde olduğu yıllarda sosyal destek programlarıyla yoksulların kalbini kazanan Lula da Silva, 2017'de hakkındaki rüşvet iddiaları nedeniyle dokuz buçuk yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Daha sonra Yüksek Mahkeme tarafından tahliye edilmişti.76 yaşındaki Lula da Silva ırkçılıkla, enflasyonla ve açlıkla mücadele ile istihdama, üretime ve tarıma dayanan ekonomi modeli ve sosyal yardımların yeniden başlaması gibi vaatlerde bulundu. Amazon ormanlarını daha iyi korumanın ve bölge ülkeleriyle daha iyi geçinmenin sözünü veren Lula da Silva, Bolsonaro'yu "otoriter bir yönetim kurmakla", "ırkçı ve cinsiyetçi olmakla" ve "şiddeti teşvik etmekle" suçladı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bolsonaro'nun karnesi ve vaatleri</h2>Solun yönetimde olduğu dönemde orta sınıfları tatmin edememesi ve yolsuzluk soruşturmaları 2018'de eski bir asker olan aşırı sağcı/popülist Bolsonaro'yu iktidara taşımıştı. Bolsonaro salgın dönemindeki "başarısız ve bilime ters" yönetimi, cinsiyet eşitliğine aykırı söylemleri, kadrolaşma iddiaları, devalüasyon ve&nbsp;artan açlık oranı nedeniyle sert eleştirilere maruz kalmıştı. Bolsonaro kampanya döneminde futbolcu Neymar, basketbolcu Nene Hilario, müzisyen Gusttavo Lima gibi isimlerin desteğiyle popülerliğini sürdürmeye çalışmış, Lula da Silva'yı sık sık yalancılık ve hırsızlıkla suçlamıştı.67 yaşındaki Bolsonaro, kampanyasında ülkeyi Hristiyan değerlerle yönetmeyi, emeklilik reformu yapmayı ve silahlanmayı kolaylaştırmayı vadetti.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dünyayı neden ilgilendiriyor?</h2>Brezilya'daki seçimler, günümüz dünyasında seçimli otoriter bir sistemde demokratik geçişin ilk örneği olma ihtimalini barındırıyor. "Kendisini göreve Tanrı'nın getirdiğini ve yine görevden ancak Tanrı’nın alabileceğini"&nbsp;iddia eden Bolsonaro, henüz kampanya döneminde ülkedeki elektronik oylama sisteminin hileye davetiye çıkardığını öne sürdü. Kaybetmesinin hileli oylamadan kaynaklanacağını iddia etti.Destekçilerine sık sık silahlanma çağrısı yapan Bolsonaro'nun tıpkı kendisini destekleyen eski ABD Başkanı Donald Trump gibi seçim&nbsp;sonuçlarını tanımayarak&nbsp;iç karışıklığa sebep olma ihtimali Lula da Silva taraftarlarında endişe yaratıyor. ABD kadar kurumsallaşmış bir demokrasiye sahip olmayan Brezilya'da bu ihtimalin ABD'deki Kongre baskını kadar "ucuz atlatılamayabileceği" yorumları yapılıyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ortak adayın önemi&nbsp;</h2>Seçimin ilk turunda merkezdeki aday Simone Tebet oyların %4,1'ini, Lula da Silva hükümetinde bakanlık yapan merkez soldaki Ciro Gomes %3'ünü, üç sosyalist aday da toplamda %1'ini aldı. Yorumcular, Gomes'in tüm seçmenlerinin, Tebet'in ise seçmenlerinin büyük bir çoğunluğunun Bolsonaro'ya hiçbir koşulda oy vermeyecek insanlardan oluştuğunu ifade ediyor. İki adayın da ikinci turda Lula da Silva'ya desteklerini açıklaması bekleniyor.Luiz Inácio Lula da Silva, geçmişteki sosyalist söylemlerini daha ılımlı mesajlarla değiştirmiş ve liberaller, komünistler ve merkez solculardan oluşan geniş bir ittifakla seçime katılmıştı. Yine de ittifak dışındaki bir merkez sol partinin lideri olarak seçime giren Gomes’in aldığı %3'lük oy oranı, Lula'nın seçimi ilk turda kazanmasına engel oldu. Ülkeyi bir ay daha üst düzey kutuplaşma, stres ve istikrarsızlık tehlikesiyle yaşamaya mahkum etti.Türkiye'nin gündeminin muhalefetin adayının kim olacağına odaklandığı bu günlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı yenmek isteyen siyasi partilerin, Brezilya'da yaşananlara bakarak ders çıkarması oldukça önemli gözüküyor. Altılı masadan yapılan "Ortak adayımız Türkiye’nin 13. Cumhurbaşkanı olacak"&nbsp;açıklaması bu bağlamda daha da önem kazanıyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Anketlerin yanılgısı</h2>Seçimden önce yapılan anketler, Lula da Silva'nın en az %10 farkla Bolsonaro'nun önünde olduğunu gösteriyordu. Lula'nın ilk turda olmasa da ikinci turda merkezdeki adayların da desteğini alarak rahatlıkla seçimi kazanabileceği belirtiliyordu. &nbsp;Seçime katılımın beklenenden az şekilde %79'da kalması, anket sonuçlarının yanılmasındaki en büyük faktör oldu. Yarışı uzun süre geride götüren Lula da Silva, kuzeydeki sandıkların açılmasıyla Bolsonaro'nun sadece 5 puan önüne geçebildi.Bu durum, kendi seçmenlerine ek olarak Gomes ve Tebet'in de desteğiyle matematiksel olarak ikinci turu rahatlıkla kazanması beklenen Lula'nın seçime katılımın daha da düşmesi hâlinde zorlanabileceği, Bolsonaro'nun da "şapkadan tavşan çıkartabileceği" şeklinde yorumlandı.Bu sonuç, Türkiye'de de seçime dair hesap ve yorumlar yapılırken kamuoyu araştırmalarının yanılabileceğinin de akılda tutulması gerektiğini bir kez daha gösterdi.

Aposto Gündem

Brezilya'da seçim ikinci tura kaldı

• Pandemi sürecindeki umursamaz yönetim anlayışıyla büyük tepki çeken ve aşı yolsuzluğu iddiaları sebebiyle protesto edilen aşırı sağcı popülist Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro anketlerde oldukça geriye düştü.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2021/6/3/1625659315409.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" alt="Bolsonaro maketi" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: EPA<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İlk tur:&nbsp;CNT/MDA araştırma şirketinin anketine göre toplumun %48'i Bolsonaro yönetimini "kötü" veya "felaket" olarak <a fr-original-style="" href="https://www.euronews.com/2021/07/05/us-brazil-politics" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tanımlarken</a> Bolsonaro'nun ilk tur oy oranı %27'ye kadar geriledi. Yeniden aday olması beklenen İşçi Partili eski Başkan Lula da Silva'nın ilk tur oy oranı ise %41 olarak <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/ElectsWorld/status/1412164589828116488" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bulundu.</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İkinci tur:&nbsp;Aynı ankette, ikinci turda Lula da Silva'nın %53, Bolsonaro'nun %33 oranında oy alacağı sonucuna&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://twitter.com/ElectsWorld/status/1412164991889772544" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">varıldı.</a>&nbsp;</li></ul>

Lula da ile ilgili hikayeler